براي پيشرفت در همه زمينه ها بايد انسان هاي فرهيخته تربيت كنيم

دكتر جعفر عزتي نژاد، محقق جوان دانشگاه علوم پزشكي تبريز در بيستمين جشنواره تحقيقاتي علوم پزشكي رازي، به عنوان محقق برتر در گروه علوم پايه برگزيده شد. ايشان فارغ التحصيل دكتري تخصصي نانو تكنولوژي دارويي بوده و  در 8سال اخير 23 مقاله خارجي تاييد شده و 3 مقاله تاييد شده داخلي دارند.

مصاحبه زير به مناسبت برگزيده شدن ايشان در جشنواره تحقيقاتي رازي و با هدف معرفي ديدگاههاي يك محقق و پژوهش‌گر برتر كه در سطح ملي افتخار آفريده است،  انجام پذيرفته است.

جشنواره رازي

جشنواره تحقیقاتی علوم پزشکی رازی از سال 1374 در راستای اهداف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به منظور تكريم مقام والاي پژوهشگران و نخبگان عرصه علم و فناوري در حيطه علوم پزشكي برگزار می شود و آرزوی هر محققی است که در طول حیات علمی خود یک یا دو بار در این جشنواره برگزیده شود. امسال نیز بیستمین دوره از این جشنواره درحالی برگزار شد که به گفته مسوولان امر ارتقاء کیفی تحقیقات برگزیده در سطح ملی و بین‌المللی بر اساس آیین‌نامه‌های مصوب معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت مد نظر بوده است. در این جشنواره از 24 برگزیده که درکمیته‌های ابداعات و اختراعات، علوم بالینی، علوم بهداشت و سلامت، علوم پایه، علوم دارویی و علوم دندان پزشکی انتخاب شده بودند تقدیر به عمل آمد. و با وجود سخت‌تر شدن عرصه رقابت خوشبختانه از دانشگاه علوم پزشكي تبريز، پنج نفر به عنوان محقق برتر در تمامی کمیته‌های مذکور بجز کمیته‌ ابداعات و اختراعات برگزیده شدند.

با توجه به گسترده بودن علوم پایه از نظر تکثر و تنوع رشته های مربوطه، هر سال بیشترین شرکت کننده در این جشنواره مربوط به کمیته علوم پایه می ‌ باشد. امسال نیز از بین 668 نفر شرکت کننده 172 نفر مربوط به کمیته علوم پایه بود. خوشبختانه امسال اینجانب در کمیته علوم پایه بعنوان محقق برتر دانشجو برگزیده شدم.

زمينه تحقيقاتي

مقاله‌ اصلی كه در اين جشنواره ارايه کردم فرمولاسیون، تعیین ساختار و مطالعه سمیت سلولی سدیم آلندرونات بارگیری شده در نانوذرات جامد لیپیدی بود که منتج از پایان نامه دوره دکترای تخصصی بنده با راهنمایی آقای دکتر هادی ولیزاده و آقای دکتر حامد همیشه کار بود. لازم می دانم که از زحمات هر دو استاد بزرگوار نهایت تشکر را داشته باشم.

زمينه تحقيقاتي بنده مربوط به فرمولاسیون داروهای مختلف در نانوذرات لیپیدی به منظور کاهش عوارض آنها و دارو رساني هدفمند می ‌ باشد.  هدف درماني كه در اواخر دهه 1990 بوجود آمد، تاثير زيادي در درمان برخي انواع سرطان داشت و امروزه از مباحث مورد توجه مي‌باشد. سيستم ‌ هاي دارورساني هدفمند مي ‌ توانند نتيجه شيمي درماني را از طريق پروسه‌هاي زير بهبود بخشند: 1) با استفاده از افزایش دوز دارو كه به طور كامل با سلول ‌ هاي سرطاني وارد واكنش شود (بدون ايجاد عارضه جانبي) 2) با استفاده از توزيع انتخابي دارو به سلول ‌ هاي سرطاني. بنابراین با توجه به افزایش روز افزون بیماری سرطان در کشور نیاز به درمان هر چه موثر این بیماری بارزتر از هر زمان دیگر به نظر می‌رسد. حال که اینجانب با یاری پروردگار به عنوان هیات علمی متعهد خدمت در مرکز تحقیقات نانوتکنولوژی دارویی شروع به کار کردم سعي خواهم کرد تا تحقيقات خود را بر روی بهبود اثر بخشی داروهای مختلف از طریق سیستم ‌ های دارورسانی هدفمند متمرکز نمایم. امیدوارم در آینده ارایه محصول دارویی در این زمینه در صورت اختصاص بودجه پژوهشی کافی محقق گردد.

لزوم توجه بيشتر به  مراكز پژوهشي

لازم به ذکر است که امكانات دستگاهی مورد نیاز برای پژوهش در مرکز تحقیقات نانوتکنولوژی دارویی و سایر مراکز در فضاي تحريم عليه كشورمان در حد قابل قبول می ‌ باشد. ولی مهم‌ترين مشكل این گونه مراکز نداشتن بودجه پژوهشی مستقل و اختصاص بودجه پژوهش اندک در مقایسه با بودجه پژوهشی سایر مراکز تحقیقاتی کشور است. با وجود چنین مشکلاتی در جشنواره امسال مرکز تحقیقات نانوتکنولوژی دارویی حائز رتبه دوم در بین مراکز دارای فعالیت بیش از 3 سال بیومدیکال کشور شد. علاوه بر این تاکنون 5 نفر از اعضای مرکز به عنوان محقق برگزیده جشنواره رازي معرفی شده‌اند. بنابراین برای اینکه از قافله پژوهشی کشور عقب نمانیم و روند رو به رشد داشته باشیم شایسته است که تدابیر لازم در خصوص تامین بودجه پژوهشی مستقل برای این قبیل مراکز اندیشیده شود.

اهميت كار استاد

امیر کبیر گفته است:

اگر نیت یک ساله دارید .. گندم بکارید ..

اگر نیت ده ساله دارید .. درخت بکارید ..

و ..

اگر نیت صد ساله دارید .. انسان تربیت کنید...

بنابراین اگر نیت ما پیشرفت در تمامی زمینه‌ها  است بایستی روی تربیت انسانهای کارا و فرهیخته متمرکز شویم. در این بین به نظر می‌رسد که نقش اساتید دانشگاه تعیین کننده است. به نظر بنده وظیفه یک استاد این است که نه تنها معلم علمی بلکه معلم اخلاق دانشجویان و الگوی آنها باشند. نمونه بارز استاد کامل دکتر نظام الدین دانشور استاد گروه شیمی کاربردی و گروه مهندسی شیمی دانشگاه تبریز بود که در 21 شهریورماه سال 86، پس از عمری تلاش در عرصه‌های علمی و پژوهشی دارفانی را وداع گفت. همانطور که مستحضرید در وزارت علوم بر خلاف وزارت بهداشت کمک هزینه تحصیلی به دانشجویان پرداخت نمی ‌ شود. ولی ایشان در آن زمان از هزینه طرحها برای دانشجویان PhD و کارشناسی ارشدشان ماهیانه کمک هزینه پرداخت می‌کردند تا دانشجو تنها دغدغه اش کار در آزمایشگاه و پایان نامه‌اش باشد. بنابراین وقتی دانشجو به این نتیجه برسد که استاد در همه حال کمک حالش است نهایت تلاش خود را برای پیشبرد پروژه ‌ های تعریف شده به کار خواهد بست.