به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دکتر مهدی فرهودی -رئیس مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تبریز- طی مصاحبه ای از  دریافت جایزه هشتمین کنگره منطقه ای سکته مغزی خاورمیانه و شمال آفریقا خبر داد.
متن مصاحبه به شرح ذیل است:
*عنوان دقیق کنگره و مقام کسب شده را توضیح بفرمایید؟
کنگره ای که بنده به عنوان سخنران دعوت شده بودم هشتمین کنگره منطقه ای سکته مغزی خاورمیانه و شمال آفریقا mena است که امسال درابوظبی در ماه اکتبر توسط سازمان سکته مغزی خاورمیانه وشمال آفریقا تحت عنوان mens- soبرنامه ریزی و اجرا شد.
عنوان کنگره 8th mena storke congrehمی باشد که توسط سازمان جهانی سکته مغزی wsoوانجمن سکته مغزی آمریکا asaتایید شده است.
جایزه ای به نمایندگی از دانشگاه علوم پزشکی تبریز وانجمن سکته مغزی کوثر وتمام فعالان عرصه سکته مغزی به این جانب اعطا شد تحت عنوان national impact awardکه بیانگر تاثیرگذاری قابل توجه در کشور در حوزه سکته مغزی است.
*این کنگره با چه هدف و در چه محورهایی و چند سال یکبار برگزار می شود؟
این کنگره بصورت سالانه برگزار می شود و چنانچه از عنوان کنگره بر می آید در حوزه سکته مغزی در راستای توسعه فعالیت های منطقه ای درحوزه تشخیص، درمان وپیشگیری اجرا می شود و تلاش دارد فعالیت های منطقه ای را در مدیریت بهینه سکته مغزی wsoکه از بیماری های مهم وتهدید کننده حیات است و به عنوان دومین علت مرگ ومیر درجهان بویژه درکشور های در حال توسعه است هماهنگ کند.
*این کنگره چه جایگاهی در سطح جهانی دارد؟
این کنگره یک کنگره منطقه ای است و با مشارکت کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا برگزار می شود و مورد تایید سازمان جهانی سکته مغزی وانجمن سکته مغزی امریکا است وسخنران ها وشرکت کنندگان مختلف از اقصی نقاط جهان نیز درآن حضور دارند.
* با توجه به انتخاب حضرتعالی به عنوان فرد موثر چه اقداماتی باعث این انتخاب بوده است ( شاخص ترین اقدامات را تشریح بفرمایید)؟
 اقداماتی که فکر می کنم سبب این انتخاب شده است پیشتازی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در عرصه سکته مغزی کشور است که نکات مهم آن را بیان می کنم.

1. تا سال 1390 فعالیتهای سکته مغزی در راستای درمان حل کننده لخته که ترومبولیز گفته می شود وبا استفاده داروی tPAانجام میگیرد واز درمانهای استاندارد فاز حاد سکته مغزی است، بصورت پراکنده بود تا اینکه به دنبال یک طرح تحقیقاتی در راستای تحلیل وضعیت سکته مغزی در سال 1389 که در مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تبریزبا مشارکت گروه های مغزواعصاب وطب اورژانس انجام گرفت یک برنامه دانشگاهی با حمایت قوی مسئولین ذیربط شکل گرفت وهمه متعهد شدند که این درمان فاز حاد سکته مغزی را حمایت کنند ولذا درمان فوق بصورت پایلوت در بیمارستان امام رضا (ع) تبریز در سال 1390 وبصورت سازمان بندی شده شروع شد وبا اختصاص یک تختICU اعصاب وفراهم کردن داروی tPAکه در آن زمان تحت حمایت بیمه نبود، کار را شروع کنند. بیماران حائز شرایط توسط کادر پیش بیمارستانی شناسایی شده وبا مشارکت نزدیک طب اورژانس ورادیولوژی وآزمایشگاه وپرستاران اقدامات اولیه در حداقل زمان انجام شده وتوسط همکاران گروه مغز واعصاب (رزیدنتها واساتید) موارد نیاز به درمان مشخص شده وسریعا درمان شروع می شد وکنترل های لازم انجام می گرفت ودر واقع یک کار تیمی وقوی برای شناسایی ودرمان بیماران تشکیل وعملیاتی شد.

2. قدم مهم دیگر برگزاری ششمین کنگره ملی سکته مغزی درآذرماه 1392 با حمایت انجمن سکته مغزی کشور در تبریز بود که بصورت بین المللی رسمی با تاییدیه سازمان جهانی سکته مغزی و با پیام افتتاحیه پروفسور Stephan Davisشروع شد و نتایج تزریق tPAدرطی دو سال درآن کنگره ارائه ومورد بحث وبررسی قرار گرفت ودر نهایت قطعنامه ای در ارتباط با نهادینه سازی این درمان مهم در سکته مغزی صادر شد وبه وزارت بهداشت ارسال شد وبعد حدود دوسال با پیگیری های قوی انجمن سکته مغزی کشور وانجمن نورولوژی کشور کمیته ملی سکته مغزی تشکیل وبرنامه ملی سکته مغزی وشناسنامه استاندارد وخدمات فاز حاد سکته مغزی تحت عنوان برنامه 724 در زمستان 1394 تدوین ودر سطح کشور عملیاتی شد وبیمارستانها موظف شدند بخش مراقبت ویژه سکته مغزی (ُSCU) را راه اندازی کنند. خوشبختانه در حال حاضر حدود 120 مرکز بیمارستانی ارائه دهنده درمان فاز حاد سکته مغزی دایر شده که نتایج آن حرکت ملی در گزارش مشترک سازمان جهانی بهداشت وسازمان جهانی سکته مغزی که در مجله بین المللی سکته مغزی International Journal of Stroke  گزارش شده است که کشور ایران از نظر ارائه درمان فاز حاد سکته مغزی در وضعیت خوب مشاهده می شود.

3. از اقدامات مهم دیگردر راستای سکته مغزی کشور، ورود به هیات مدیره سازمان جهانی سکته مغزی است که آن نیز در همان کنگره ششم سکته مغزی تبریز کلید خورد بطوری که با مکاتبه وحمایت سازمان جهانی سکته مغزی در کنگره فوق صد نفر از فعالان سکته مغزی کشور بصورت افتخاری به مدت یک سال به عضویت آن سازمان جهانی درآمدند که خوشبختانه در آن سال انتخابات هیات مدیره برگزار می شد که با اصرار دوستان بنده کاندید شدم وبا لطف عزیزان انتخاب شدم وبعد از چهار سال فعالیت باز به اصرار استاد زمانی مجدد کاندید ودوباره انتخاب شدم وتوفیق حضور به مدت 8 سال از 2014 تا 2022 را در آن ارگان جهانی داشتم وخوشبختانه در سال 2020 استاد زمانی نیز کاندید وانتخاب شدند وجای بسی شکر است که کشور عزیزمان یک کرسی در بورد سازمان جهانی کشور را داراست.  در مدت این 8 سال عضویت بنده ، تا حد ممکن است سعی شد که برنامه های جهانی را به کشور انتقال یابد واقدامات متعددی انجام شد که کشورمان درعرصه جهانی نیز فعال باشد که خود جای بحث بیشتری را می طلبد.

4. از اقدامات مهم دیگر عضویت در برنامه های ثبت جهانی سکته مغزی است که خوشبختانه از همان سالهای اول برنامه ترومبولیز وارائه گزارش به برنامه ثبت بین المللی SITS به عنوان هماهنگ کننده ملی این برنامه انتخاب شدم که با حمایت دوست بسیار عزیزم جناب آقای دکتر الیارصادقی که از همان شروع برنامه ترومبولیز نقش بسیار فعال و موثری داشته ودارند توفیق شد که حدود 20 دانشگاه در این برنامه وارد شوند ویک نمود بسیار فعال از کشور در منطقه وجهان ارائه شود. جای بسی افتخار است که به همت آقای دکتر قریشی بیمارستان ولی عصر زنجان مدال ملی وجهانی را در این عرصه کسب کردند.

*آیا پیش از این از اساتید کشورما در این کنگره برگزیده شده بودند و آیا این اتفاق برای نخستین بار بوده است یا خیر توضیح بفرمایید؟
تا جایی که بنده می دانم این انتخاب و اتفاق برای اولین بار درکشور انجام شده است و این انتخاب مرهون حمایت های دانشگاه و انجمن سکته مغزی کشور وتمام همکاران و دوستان فعال در سطح دانشگاه وکشور است ودر واقع محصول یک فعالیت تیمی قوی در کشور است وبدون همکاری مسئولان ،همکاران وعزیزان برنامه نمی توانست ملی شود ودر این جا برخود وظیفه می دانم که از روسای انجمن استروک کشور،استاد قینی ،استاد زمانی واستاد مهرپور و  استاد پاکدامن - رئیس انجمن رادیولوژی کشور- ، کمال سپاس خود را اعلام دارم که هریک به نحوی در ملی سازی برنامه مدیریت سکته مغزی نقش داشته اند، به ویژه استاد زمانی واستاد مهرپور که زحمات بسیاری را عهده دار شده اند و بنده این جایزه نمادین را به تمام عزیزان ونقش آفرینان پیشرفت حوزه سکته مغزی کشور تقدیم می کنم.
*گزارش مختصری از اقدامات صورت گرفته دانشگاه علوم پزشکی تبریز در راستای توسعه برنامه های پیشگیری از سکته مغزی در کشور بفرمایید؟
از اقدامات مهم در دانشگاه علوم پزشکی تبریز در راستای توسعه برنامه های پیشگیری ودرمان یا به عبارت دیگر مدیریت بهتر سکته مغزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف- ترجمه وبومی سازی برنامه خطر سنج سکته مغزی مورد تایید سازمانی سکته مغزی wsoو که به صورت اپ موبایل بوده و با تایید انجمن سکته مغزی کشور رونمایی شده است.
ب- تاسیس بخش مراقبت های ویژه سکته مغزی scuو بیمارستانی امام رضا (ع) تبریز که بزرگترین بخش scuکشور است و خدمات درمانی و توانبخشی فاز حاد در این مرکز ارائه می شود و این مرکز نقش مهمی در پیشگیری ثانویه سکته مغزی ایفا می کند.
ج –تدوین تقشه راه مدیریت سکته مغزی در استان که بر اساس نقشه راه جهانی و بومی سازی آن و با تشکیل کارگروه های مختلف در اواخر سال 1399 نهایی و مورد تصویب شورای دانشگاه قرار گرفته است و برنامه عملیاتی ده ساله مشخص شده است که در حال حاضر اجرا می شود.
د- مشارکت دانشگاه در تاسیس انجمن حمایت از بیماران سکته مغزی استان آذربایجان شرقی که از سال 1396آغاز به فعالیت کرده است وجای افتخار دارد که به عنوان اولیهnco در این حوزه سکته مغزی در کشور در استان شکل گرفته است و از جمله ماموریت مهم این انجمن پیشگیری از بروز سکته مغزی است که به طرق مختلف این برنامه ها را پیگیری و اجرا می کند . از برنامه های مهم این انجمن برگزاری مراسم روز جهانی سکته مغزی ( 7آبان 29 اکتبر)است که سالانه در سطح گسترده ای از طریق رسانه وبنرهای شهری، پوستر وجایگاههای ویژه شهری ومراسم نماز جمعه برگزار می شود و این انجمن تلاش دارد که در سایر ایام سال نیز به صورت مختلف برنامه های پیشگیری را ارائه دهد و پاسخگوی عزیزان سکته مغزی و خانواده های آنها در جهت حمایت در حد امکان است و حمایت تمام خیرین را طلب می کنیم.
امیدواریم با حمایت کل مجموعه های دانشگاهی،دولتی ومردمی بتوانیم از این بیماری به نحو شایسته ای پیشگیری کرده وعوارض بیماری را به حداقل رسانده واز آلام بیماران عزیز بکاهیم.
از مصاحبه ای که ترتیب دادید کمال سپاسگذاری را دارم.