امام حسن عسگري(ع) فرمود: از ما نيست كسي كه هر روز حساب خود را نكند، پس اگر كار نيكي كرده است از خدا زيادي آن را بخواهد و اگر در آن كار بدي كرده ، از خدا آمرزش طلب نموده و به سوي او توبه نمايد.( اصول الكافي ، ج 4 ، ص 191)
مدينه غرق در شادي بود و ربيع الثاني غوطه ور در سروري ناگزير. آفتاب از همه سوي لحظه‌ها، طلوع مي‌كرد تا زمانه به درك عميق روشنايي برسد. ولايت سبز حضرت امير(ع) بار ديگر در تبسم معصومانه طفلي، تجلي كرده بود و خنده‌هاي پي درپي "ابو محمد" تازه ترين شعر مولا را مي‌سرود. جوّ مدينه، ابري ناپايدار بود و قلب ولايت به قرصي مهتاب شبهاي شيدايي بود، "ابومحمد" مي‌آمد تا هويت هول انگيز شب صفتان را روشن سازد. مي‌آمد تا ترديد در خاك خيال تاريخ ريشه ندوانَد كه روشني اولين اصلِ حقيقي زيستن است. "ابومحمد" مي‌آمد تا "معتمدها" را به تماشاي فروپاشي شيطان و عصيان دعوت كند. مي‌آمد تا پشت ميله‌هاي زندان را خم كند، تا تمام سياه چالها را در معرض تابش آفتاب سيماي خويش قرار دهد. امام حسن عسگري(ع) به نقلي در ربيع الثاني سال ۲۳۲ قمري در مدينه منوره متولد شد. نام شريف آن حضرت حسن و كنيه‌اش ابومحمد و القابش به صامت، رفيق، زكي، هادي و عسكري معروف بودند. پدر بزرگوارآن حضرت امام هادي (ع) و مادرش بانويي صالحه به نام سوسن يا حديثه يا سليل بود. چون آن حضرت و پدر بزرگوارش امام هادي(ع) در سامرا در محله عسگر سكونت داشتند، آن حضرت را عسگري مي‌ناميدند. (عسگر يعني لشكر و سپاه نظامي)
امام عسگري(ع) همراه پدرش امام هادي سختي هاي بسياري را تحمل نمود و بيشتر دوران زندگي خود را در پايتخت عباسيان يعني "سامرا" سپري كرد. امام حسن(ع) در حاليكه ۲۲ سال سن داشت امامت را پس از پدرش بر عهده گرفت. امام هادي (ع) بارها بر امامت امام حسن (ع) پس از خودش تصريح فرموده بود، لذا پس از شهادت امام هادي(ع) تقريبا تمامي شيعيان ۱۲ امامي، امامت حضرت را پذيرفتند. در آن ايام كه امام هادي(ع) را از مدينه به سامرا بردند تا تحت نظر حكمت عباسيان قرار گيرد، امام حسن عسگري (ع) را نيز به دستور متوكل عباسي به سامرا انتقال دادند و بخش عمده عمر امام (ع) در پايتخت عباسيان در سكوت مرگبار حكومت آنان گذشت.
مدت كوتاه حيات امام حسن عسگري(ع) به سه دوره تقسيم مي‌شود:
تا چهار سال و چند ماه امام (و به قولي تا ۱۳سالگي) از عمر شريفش در مدينه سپري شده، تا 2۲ سالگي به اتفاق پدر بزرگوارش در سامرا مي‌زيسته است و تا 2۹ سالگي يعني شش سال و اندي پس از رحلت امام دهم(ع) در سامرا ولايت بر امور و پيشوايي بر ستون را برعهده داشته است.
آنچه مهم است، توجه امام در فرصتهاي مناسب به آينده درخشان و تابناك اسلام و امت اسلامي بود كه توانست در سالهاي رسالت خويش ويژگي‌هاي دولت حضرت مهدي (عج) را يادآور شوند و در اين راه گامهاي موثري چون پاسخ به مسائل علمي، رد شبهات، توجه به اصحاب، برحذر كردن آنان در همكاري با خلفا، تقويت و تحكيم مباني امامت به صورت يك عقيده اسلامي، آماده كردن مردم براي غيبت امام مهدي(عج) و دعوت مردم به امامي كه غايب خواهد بود، بردارند. ولادت با سعادت آن حضرت را بايد نقطه عطفي در تاريخ تشيع دانست و اذعان داشت كه اين ميلاد در آينده‌اي نه چندان دور تاريخ بشريت را دگرگون خواهد ساخت، چرا كه فرزند برومندش روزي دادگستر جهان هستي خواهد شد.