معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی تبریز

ایده نو  حاصل مطالعه عمیق و ارتباط با بزرگان و دانشمندان است

دکتر محمد رضا اردلان، استاد دانشکده پزشکی، پژوهشگر برتر و اول دانشگاه در حوزه بالینی، اشراف به حیطه علمی خود داشتن، مطالعه روزانه متمادی و بیش از هشت ساعت، تمرکز بر روی حیطه و حوزه علمی محقق را از مهم ترین عوامل موفقیت و پیشرفت یک محقق و پژهشگر دانست.

دکتر اردلان در سیزدهمین جشنواره پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تبریز به عنوان پژوهشگر اول برتر دانشگاه در علوم بالینی انتخاب شد. ایشان پیش از این نیز افتخاراتی زیادی کسب کرده و درجشنواره رازی و ابن سینا نیز به عنوان پژوهشگر برتر انتخاب شده است. ایشان تالیفات و مقالات علمی در حوزهای مختلف من جمله نفرولوژی، تاریخ علم دوره اسلامی و فلسفه علم دارند.

لذت تلاش برای کشور و مردم

محقق برتر دانشگاه با بیان این که اگر کسی به موفقیتی می رسد بی شک افرادی صادقانه به او کمک کرده اند از کمک و توجهات دکتر صومی، رییس دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تشکر کرده و افزود: نظام، حکومت و سیستم دانشگاهی امکانات را برای پیشرفت و تحقیق در اختیار ما گذاشته اند و این ما هستیم که باید به بهترین نحو از این امکانات بهره بجوییم و باعث پیشرفت و ارتقای کشورمان بشویم. ایشان افزود: زندگی یک استاد برای خودش نیست، یک استاد که وظیفه درمان را نیز دارد باید علم او در حد اعلا باشد و سعی کند در آن حد و سطح بالا با علوم نوین و مدرن دنیا آشنا باشد و این افتخار من است که بالاترین سطح علمی دنیا را در خدمت بیمارانی که از روستاها می آیند قرار می دهم. بهترین و بالاترین خدمات دنیا در خدمت اقشار جامعه قرار می دهیم که بالاتر از آن لذتی نیست. برگذیده سیزدهمین جشنواره پژوهشی دانشگاه، داشتن تعهد برای یک دانشمند را مهم دانست و گفت: تعهد و متعهد بودن تنها ظاهر درست کردن نیست، تعهد یک پزشک مردم است و متعهدانه کار کردن این است که کشور را به جلو ببرد. این که امکانات و بودجه را گرفته و هیچ خروجی علمی و پژوهشی نداشته باشیم این بر ضد مردم و بر ضد کشور بودن است.

 چگونگی شکل‌گیری ایده های جدید

دکتر اردلان در پاسخ به سوال درباره ی چگونگی شکل گیری یک ایده در ذهن محقق این گونه پاسخ داد: «ایده نو و بدیع حاصل مطالعه عمیق و ارتباط با بزرگان و دانشمندان است. یک محقق باید یک ارتباط بین گروهی متعدد، همه جانبه و طولانی با اشراف به حیطه و با رشته هایی چون فلسفه، منطق و علوم اجتماعی حتما آشنا بوده و مطالعه ی عمیق داشته باشد تا تک بعدی نباشد. کسانی هستند که در دانشگاه خیلی چیزها می خواهند امّا کاری نمی کنند و هیچ خروجی ندارند اما در مقابل کسانی با کم ترین توقع و انتظار بیشترین کارها را برای مملکت خویش انجام می دهند. اگر توجهات رییس دانشگاه و معاون محترم تحقیقات و فناوری دانشگاه نبود شاید من، دکتر اردلان، اکنون به این مرتبه از موفقیت نمی رسیدم که در جشنواره رازی تنها فردی باشم که از رشته‌های بالینی موفقیت کسب کرده است.

نقش تلاش فردی و امکانات و بودجه

 محقق برتر دانشگاه در ادامه افزود: ما با دنیا تفاوت و فاصله زیادی نداریم، این عنصر فردی است که بسیار مهم است. می بایست سیستم تحقیق خودمان را درست کنیم. حکومت و سیستم دانشگاهی کار خودشان را می کند و امکانات مهیا می کنند این محققان و پژوهشگران هستند که با تلاش و کار مثبت خود حرکت می کنند تا علم دنیا را به حرکت درآورند.

وقتی خودمان کاری نمی کنیم چه انتظاری از جامعه می توان داشتکه حرکت کند. در خیلی از مواقع مشکل بودجه و امکانات نیست. شاید به بعضی ها کل بودجه را هم بدهید نتوانند که کار بکند. در موفقیت علمی و پژوهشی توانایی شخصی خیلی مهم است که این از طریق مطالعه های متمادی و عمیق به دست می آید بعد این مرحله است که باید به طرف حمایت های جانبی نگاه کرد.

یک محقق باید ارتباط علمی زیادی با خبرگان رشته‌ی خود ارتباط دوستانه و علمی در ساتی در هر هفته داشته باشد تا چیزهای جدید یاد بگیرد و یاد بدهد تا ایده ای جدید شکل بگیرد. شاید هفته‌ها طول بکشد تا ایده های جدید شکل بگیردف ایده‌ها در ابتدا، شکل نسجیده و ناپخته دارند و در اثر ممارست و تحقیق است که به شکل کامل خود می رسد. نباید این طور باشد که یک تحققی را که در اروپا بوده برداریم و در منطقه خودمان کار کنیم این دیگر یک ایده‌ی علمی نمی شود و آن وقت ما نمی توانیم آن را در جایی عرضه کنیم، آن وقت نه تاثیر در علم جهانی دارد و نه اصلا دیدگاهی جدید تولد هم نمی شود.

 اهمیت تاریخ علم در نگاه یک محقق

 تاریخ علم به شما آگاهی می دهد که چگونه درباره مسایلی که بزرگان آن علم چه دیدگاهی به آن علم داشته اند تا شما نیز بتوانید با تجزیه و تحلیل آنها برای الگو برداری برای تولید ایده‌های جدید. تاریخ مربوط به آینده است. تاریخ و فلسفه علم بالاترین رشته هایی هستند که در ممالک پیشرفته که بیشترین تولید علم را دارند تدریس و تحصیل می شود. ایشان سعی می کنند علم را و حوادث غلمی را را که منجر به موفقیت یا شکست شده تجزیه و تحلیل کنند و آموزش بدهند تا ایده های جدید شکل بگیرد و علم روز دنیا پیشرفت کند.

اهمیت کار استاد

کار یک استاد آموزش درست به دانشجو است و این که بتواند دانش کافی را که بعضاً نیز بسیار ساده است را انتقال بدهد. پزشکی دانشی است که بیشتر با دانش و علم مرتبط است تا با تجربه. بعضی وقتها تجربه فقط تکرار اشتباهات است تا جایی که دانش و علم مداخله کند و راه صحیح به دست بیاید. علم تجارب پالایش شده و تصفیه شده و ز خطا به دور جامعه ا ست، یک اطلاع آگاهانه است که از کتابها به دست می آید آن هم با صرف زمان. از اصول اصلی یک فرد آگاه به علم ارتباط دایم با منابع علمی است چون علم فرّار و در حال گسترش است پس یک محقق و پژوهشگر می باست همواره به منابع علمی متصل باشد و از آنها آگای داشته باشد. محقق باید ذهن چالش پذیر داشته باشد تنها اطلاعات را جمع نکند باید بتواند بین اطلاعات مختلف از بالینی گرفته تا علوم پایه و فلسفه و علوم اجتماعی ارتباط برقرار کند. برای مثال باید در مورد یک بیماری و علایم آن اطلات جمع آوری کند سپس مکانیزم آن را بشناسد و باید فکر کند و مراحل مختلف را به هم اتصال دهد. یک محقق باید با مطالعات گسترده در حیطه رشته‌ خود و رشته ای مجاور و توان ذهنی که دارد بتواند علم را گسترش دهد تا بتواند به مردم خود کمک کند.